Giải mờ
Từ một giá trị x0 ở đầu vào sau khi qua khối luật mờ hợp thành ta có tập mờ đầu ra B’ được xác định từ quá trình suy diễn mờ. Vậy câu hỏi đặt ra là làm thế nào để xác định giá trị cụ thể y0 từ tập mờ ngõ ra đó? Muốn vậy ta phải thực hiện giải mờ.
Giải mờ là quá trình xác định giá trị rõ ở ngõ ra của bộ điều khiển mờ. Có hai phương pháp giải mở chủ yếu là phương pháp độ phụ thuộc cực đại và phương pháp điểm trọng tâm.
Phương pháp cực đại
Gọi B’ là tập mờ hợp thành hay tập mờ ngõ ra sau cơ chế suy diễn mở tương ứng. Giải mờ theo phương pháp độ phụ thuộc cực đại gồm hai bước:
Bước 1: Xác định miền G trong B’ chứa giá trị rõ y’ mà ở đó hàm liên thuộc uB’ (y) đạt giá trị cực đại (độ cao H của tập mờ B’ lớn nhất – Xem Chapter B), tức là:
G = {y thuộc Y| uB’ (y) = H}
Bước 2: Xác định giá trị rõ y’ có thể chấp nhận được từ G.
Để thực hiện bước hai có ba nguyên lý: (i) Nguyên lý trung bình, (ii) Nguyên lý cận trái và (iii) Nguyên lý cận phải.
Phương pháp điểm trọng tâm
Giải mờ bằng phương pháp điểm trọng tâm thường được dùng trong điều khiển. Trong phương pháp này, giá trị rõ y’ được xác định là hoành độ điểm trọng tâm của hình phẳng của tập mờ hợp thành sau cơ chế suy diễn, tức là miền được bao bởi trục hoành và đường uB’ (y). Công thức xác định giá trị rõ y’ với S là miền xác định của tập mờ B’ được xác định như sau:
Giải mờ là bước cuối cùng để xác định giá trị ngõ ra thực tế hay giá trị rõ từ tập mờ ngõ ra. Đây là quá trình đóng vai trò quan trọng trong bộ điều khiển mờ và nó ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng điều khiển. Việc minh họa các phương pháp giải mờ trên Matlab sẽ được cập nhật ở các Chapter sau.
Cybernetics For You 